نگاهی به فیلم زمانی دیگر
کارگردان ناهید حسن‌زاده
بازیگر اصلی مجید پتکی

هنر به‌ ویژه ادبیات موسیقی و سینما در رشد و شکوفایی جهان در صدسال اخیر نقشی اساسی ایفا کرده است.
سینماگران برجسته جهان آنجا که حکومت‌ها و صاحبان سرمایه به حقوق زحمت کشان بی‌اعتنا بودند، به داد آن‌ها رسیدند. الیا کازان در بارانداز و بسیاری دیگر از برجسته‌های عالم سینما در ژانرهای متفاوت دردهای جامعه را کاویده‌اند و انسان بی‌توجه و مستکبر مقابل را سر عقل آورده‌اند با هجمه‌ای که موضوع فیلم در کل جامعه پدید می‌آورد.
در فیلم شرافتمند «زمانی دیگر»، کارگردان فیلم (ناهید حسن‌زاده) پدری را از میان میلیون‌ها پدر هم درد این زمانه جلوی دوربینش می‌برد و تو را گرفتار همان درد مشترک می‌کند که او بین تعصب و انسانیت باید یکی را برگزیند.
دختر او از یک سرباز حامله و بچه‌دار می‌شود هیچ اثری هم از او نیست همان ابتدای فیلم وقتی دختر در کادری بسته مقابل دری سیاه منتظر ملاقات پدر پسرش است اله مان پیدا نشدن سرباز را فیلم‌ساز رقم میزند.
پس این پدر که برای حقوق از دست شده‌اش تازه از حبس درآمده مورد تجاوزی دیگر واقع‌شده کدام راه را باید انتخاب کند تعصب و دریدن گلوگاه زندگی یا شتایش هستی و زندگی؟؟!!
ما از بکار گیری نافرجام تعصب در فیلم در بسیاری از پلان‌ها شاهد هستیم.
همان ابتدا که پدر بعد از بی بردن موضوع بی‌رحمانه به دخترش حمله می‌کند و در را برویش قفل میزند بچه‌ی دخترش را بالای پرتگاهی می‌برد تا پرت کند.
دخترش را کشان‌کشان به مسلخی پرت روی برف و پرتگاه می‌برد تا او را بکشد.
در همه‌ی این سه پلان اصلی اگر تعصب موفق می‌شد فیلم در هیچ فستیوالی موفق نمی‌شد و فیلم‌ساز به درجه‌ی تحسین از تفکرش نایل نمی‌آمد.
اما در این کشاکش و در انتهای فیلم وقتی اصلی‌ترین پلان فیلم که همانا نشستن دختر بر ترک دوچرخه پدر را می‌بینم و این هنگام فیلم به پایان می‌آید.
یک شاهکار در سینمای ما رقم می‌خورد
فیلم برعکس تعدادی از فیلم‌هایی که برای فستیوال‌های خارج از کشور ساخته‌شده‌اند، فستیوالی نیست. خانم حسن‌زاده یک ماما هستند که فقط برای ایفای یک نقش شرافتمندانه در زندگی یش سینما را برگزیده تا نه به پول برسد.
گاهی بعضی منتقدین در مورد یک اثر برجسته هنری سفسطه می‌کنند و با تحلیل‌های من درآوردی نظرشان را موکول می‌کنند به دیدن چندباره یک اثر و این در شرایطی است که در مورد سینما بیشتر این نگاه در رابطه با موج نوی سینمای فرانسه صدق داشت.
اما فیلم «زمانی دیگر» ناهید حسن‌زاده با انتخاب فصل سرد، لوکیشن ناهموار و سخت محله منزل بیج در پیچ محل زندگی همان ابتدا به بیننده تفهیم میکند که تو شاهد یک اتفاق تلخ در فیلم هستی.

٢٨ شهریور ١٣٩۶
ناصر وحدتی